Sàn Giao dịch Tập trung vs Phi tập trung
DEX & CEX
Trong thị trường tiền điện tử, có hai loại sàn giao dịch khác nhau: sàn giao dịch tập trung (CEX) và sàn giao dịch phi tập trung (DEX).
Bạn có thể quen thuộc với các sàn giao dịch tập trung lớn như Coinbase, Binance, BKEX hoặc Upbit. Chúng đã được các traders yêu thích từ rất lâu do tính thanh khoản tốt hơn và phí giao dịch thấp.
Thị trường tiền điện tử đã thay đổi và những newbie đã bắt đầu chuyển sang sàn giao dịch phi tập trung DEX như Uniswap hoặc Sushi Swap.
Sự khác biệt giữa hai sàn giao dịch được thảo luận trong bài viết này.
Tổng quan
Các ứng dụng tài chính phi tập trung (DeFi) đã thúc đẩy các giao dịch phi tập trung nhờ sự gia tăng nhu cầu (DEX). DEX cho phép giao dịch tiền điện tử truyền thống như trong số các loại ứng dụng phi tập trung hoàn chỉnh. Lợi ích là người dùng có thể giao dịch ngay lập tức mà không cần đăng nhập và họ luôn có quyền truy cập vào thông tin đăng nhập cá nhân của mình.
Mặt khác, các sàn giao dịch tập trung hay còn gọi là CEX được quản lý bởi một chủ thể trung gian cho phép các giao dịch tập trung. So với DEX, các sàn giao dịch luôn được quản lý thông qua chủ sàn. Tính thanh khoản cao và sự trao đổi giao dịch nhanh chóng của các sàn giao dịch tập trung là điểm thu hút người dùng. Tuy nhiên, trong trường hợp này, người tiêu dùng hoàn toàn tin tưởng vào giao dịch và không kiểm soát được an toàn thông tin cá nhân của mình.
I. Sàn giao dịch tập trung (CEX)
Sàn tập trung CEX về cơ bản là nơi mỗi giao dịch diễn ra với một chủ thể trung gian. Sàn giao dịch tập trung có sổ lệnh được tạo và quản lý bởi chủ thể đó, nơi mọi lệnh đều được ghi lại và xác thực. Tất cả dữ liệu được lưu trữ và trao đổi giữa các máy chủ trao đổi. Ngoài ra, các giao dịch và thông tin người dùng phải trải qua một quy trình bảo mật tập trung.
Để truy cập sàn giao dịch, người dùng phải đăng ký bằng cách cung cấp chi tiết ngân hàng và xác thực dữ liệu cá nhân của họ. Đây là một phần của các thông lệ KYC và AML, nhằm mục đích ngăn chặn rửa tiền và phải được tuân thủ bởi mọi sàn giao dịch tập trung.
1. Ưu điểm
Thân thiện với người dùng
Nói chung, các sàn giao dịch tập trung có nền tảng thân thiện với người dùng hơn. Chúng cung cấp cho người dùng quyền truy cập dễ dàng và không phức tạp vào giao dịch tiền điện tử. Điều này đặc biệt phù hợp với những người mới chơi tiền điện tử.
Tính thanh khoản cao
Vì toàn bộ quá trình không diễn ra trên blockchain, các nút mạng không phải được cập nhật theo thời gian thực, do đó tốc độ giao dịch thường cao hơn nhiều so với trên DEX.
Phí giao dịch thấp hơn
Phí giao dịch trên CEX là cố định và chúng có xu hướng thấp hơn so với các sàn giao dịch phi tập trung vì lý do tương tự như đã nêu ở trên.
Giao dịch bằng fiats
Không giống như DEX, các sàn giao dịch tập trung cho phép người dùng mua tiền điện tử bằng các loại tiền tệ fiat.
2. Nhược điểm
Các quy định pháp lý khác
Các sàn giao dịch tập trung bị giới hạn bởi các yêu cầu nghiêm ngặt của chính phủ. Ví dụ, các tiêu chuẩn cao của quy trình xác minh danh tính phải được tôn trọng.
Tổ chức tập trung
Từ góc độ kỹ thuật, khi bạn gửi tiền vào một sàn giao dịch tập trung, bạn sẽ mất quyền kiểm soát đối với nó. Sàn giao dịch chuyển tiền của bạn vào các ví tích hợp do nó kiểm soát.
Ngoài ra, CEX trích xuất khóa cá nhân của người dùng. Chúng sẽ không còn là chìa khóa của bạn nữa. Do đó, nếu bạn muốn rút tiền, sàn giao dịch phải thay mặt bạn ký giao dịch.
Đây là một lý do quan trọng tại sao nhiều nhà giao dịch chuyển sang các sàn giao dịch phi tập trung.
Rủi ro rò rỉ dữ liệu người dùng
Do quy trình KYC, người dùng tiền điện tử cung cấp dữ liệu rộng rãi. Vì những thông tin như vậy rất mong manh, một tình huống khó xử về bảo mật vẫn xuất hiện ngay cả trước khi một người bắt đầu giao dịch. Điều này có thể dẫn đến sự thiếu tin tưởng của người dùng, đặc biệt là khi chúng ta nói về các sàn giao dịch nhỏ hơn, ít được biết đến hơn.
II. Sàn giao dịch phi tập trung
Về bản chất, các sàn giao dịch phi tập trung có nhiệm vụ tương tự như các sàn giao dịch tập trung. Tuy nhiên, sự khác biệt về tính bảo mật thông tin cá nhân là nhiều hơn đáng kể. Trong các sàn giao dịch phi tập trung, giao dịch thiết yếu dựa vào blockchain (thường là Ethereum hoặc BNBChain). Giao dịch giữa những người dùng được thực hiện bằng cách sử dụng hợp đồng thông minh (smart contracts) – các order được thực hiện trên blockchain, cũng có sổ cái nhưng ở đây không bị quản lý bởi một chủ thể nào mà dựa trên AMM (Automated Market Maker). Do đó, sàn giao dịch không kiểm soát tài sản của người dùng trong toàn bộ quá trình.
Trao đổi cross-chain là một tính mới rất hứa hẹn trên thị trường DEX. Tuy nhiên, hầu hết chúng chỉ hoạt động trên một blockchain – thường là Ethereum hoặc BNBChain.
1. Ưu điểm
Không cần KYC
Hầu hết các DEX không phải tuân theo các yêu cầu KYC và AML, vì chúng không trung gian trong giao dịch giữa các bên. Đó là lý do tại sao việc xây dựng DEX của riêng bạn thường thuận tiện hơn CEX.
Không có bên thứ ba tham gia
Ý tưởng cơ bản đằng sau giao dịch phi tập trung là loại bỏ các nhà cung cấp bên thứ ba. Tất cả các giao dịch đều diễn ra theo mô hình ngang hàng hoặc ngang hàng.
Toàn quyền kiểm soát tài sản của bạn
Một sàn giao dịch phi tập trung không giữ tài sản hoặc khóa riêng của người dùng. Do đó, quỹ nằm dưới sự kiểm soát của người dùng ở mọi giai đoạn giao dịch.
Tài sản tiền điện tử đa dạng hơn
Trên nền tảng DEX, có thể giao dịch các mã thông báo không được liệt kê trên CEX.
2. Nhược điểm của các sàn giao dịch phi tập trung
Khối lượng giao dịch
Khối lượng giao dịch trên CEX vẫn cao hơn nhiều so với trên DEX. Thanh khoản cũng thấp hơn.
Phí cao hơn
Đây không phải là một tiêu chuẩn tuyệt đối, nhưng khi nói đến phí giao dịch, CEX thường đưa ra mức giá tốt hơn.
Sự tiện lợi
Sàn giao dịch phi tập trung ít thân thiện với người dùng hơn sàn giao dịch truyền thống.
Kết luận
Cả hai loại giao dịch đều có những lợi ích và hạn chế riêng. Tuy nhiên, sự thành công của CEX ủng hộ mạnh mẽ việc sử dụng các nền tảng thông thường cho một số nhà giao dịch. Ngoài ra, nhiều CEX đã nhận ra quyền hạn được phân phối trong các giao dịch phi tập trung và đã cải thiện các biến thể của riêng họ hoặc các tính năng DEX tích hợp sẵn vào mạng của họ. Do đó, nó sẽ dẫn đến sự hợp nhất sắp tới của hai biến thể tại các giao diện thích hợp là khả thi.
Theo dõi chúng tôi tại:
BarmySpace | Twitter | Telegram Channel | Group Chat | Youtube | Tiktok
